Lê Anh Phước – Làm Sao Để Tiết Kiệm Khi Thu Nhập Thấp?

Tiết kiệm không phải là điều dễ dàng, đặc biệt đối với những người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn không thể tạo dựng một tương lai tài chính ổn định nếu thu nhập còn khiêm tốn. Theo chia sẻ từ Lê Anh Phước, chuyên gia về tài chính cá nhân và quản trị thu nhập, việc tiết kiệm không nằm ở số tiền bạn kiếm được, mà nằm ở cách bạn kiểm soát và sử dụng chúng. Vậy đâu là những phương pháp hiệu quả để tiết kiệm khi thu nhập còn hạn chế?

Hiểu rõ tình hình tài chính cá nhân

Bước đầu tiên trong hành trình tiết kiệm chính là hiểu rõ thu – chi của bản thân. Nhiều người thường rơi vào tình trạng “không biết tiền đi đâu” chỉ vì thiếu kiểm soát chi tiêu.

Lập bảng thu chi hàng tháng: Ghi lại tất cả các khoản thu (lương, trợ cấp, thu nhập phụ…) và chi (ăn uống, đi lại, thuê nhà, giải trí…).
Xác định dòng tiền dư/thiếu: Nếu bạn chi tiêu vượt quá thu nhập, việc tiết kiệm sẽ trở nên bất khả thi. Lúc này, bạn cần tìm giải pháp để cắt giảm chi tiêu hoặc tăng thêm nguồn thu.

Theo Lê Anh Phước, thói quen theo dõi thu chi không chỉ giúp bạn hiểu mình đang ở đâu mà còn là nền tảng để cải thiện tình hình tài chính trong dài hạn.

Đặt mục tiêu tiết kiệm rõ ràng

Không có mục tiêu, việc tiết kiệm sẽ dễ dàng bị quên lãng hoặc bị trì hoãn. Hãy tự hỏi: Bạn tiết kiệm để làm gì? Cho một kỳ nghỉ, một quỹ dự phòng, hay để đầu tư?

Mục tiêu ngắn hạn: Ví dụ như tiết kiệm 2 triệu đồng/tháng trong 6 tháng để mua một chiếc điện thoại mới.
Mục tiêu dài hạn: Như lập quỹ khẩn cấp 6 tháng sinh hoạt phí, hay tiết kiệm để học thêm kỹ năng mới.

Một mẹo từ Lê Anh Phước là luôn chia nhỏ mục tiêu lớn thành các mốc nhỏ dễ kiểm soát, tạo cảm giác tiến bộ và động lực để tiếp tục.

Áp dụng quy tắc tiết kiệm 50/30/20 (hoặc điều chỉnh phù hợp)

Quy tắc nổi tiếng 50/30/20 do chuyên gia tài chính Elizabeth Warren đề xuất có thể không phù hợp hoàn toàn với người thu nhập thấp, nhưng vẫn có thể tùy biến lại.

50% cho nhu cầu thiết yếu (thuê nhà, ăn uống, điện nước…)
30% cho nhu cầu cá nhân (giải trí, ăn ngoài, du lịch…)
20% để tiết kiệm và trả nợ

Nếu thu nhập quá thấp, bạn có thể thử tỉ lệ 70/20/10, tức:

70% chi tiêu thiết yếu
20% tiết kiệm
10% cho bản thân

Lê Anh Phước khuyên rằng điều quan trọng là duy trì tỷ lệ tiết kiệm đều đặn, dù chỉ là 5% mỗi tháng. “Tiền nhỏ tích lại cũng thành tiền lớn”, ông chia sẻ.

Ưu tiên tiết kiệm trước khi chi tiêu

Một sai lầm phổ biến là đợi đến cuối tháng mới tiết kiệm “nếu còn tiền”. Cách hiệu quả hơn là:

Chuyển tiền vào tài khoản tiết kiệm ngay sau khi nhận lương.
Sử dụng phương pháp “Pay yourself first” – trả cho mình trước tiên, tức là coi tiết kiệm là một khoản “chi tiêu cố định”.

Theo Lê Anh Phước, đây là một trong những bí quyết then chốt giúp những người thu nhập thấp vẫn có thể tạo dựng quỹ tiết kiệm đáng kể theo thời gian.

Tối ưu chi tiêu thông minh

Cắt giảm chi tiêu không đồng nghĩa với sống kham khổ. Điều quan trọng là lựa chọn tiêu dùng thông minh:

So sánh giá trước khi mua: Dành thời gian tham khảo nhiều nguồn để có giá tốt nhất.
Ưu tiên mua sắm theo nhu cầu, không theo cảm xúc.
Áp dụng nguyên tắc 24h: Nếu muốn mua thứ gì đó không thiết yếu, hãy chờ 24h để xem mình có thực sự cần nó không.

Lê Anh Phước chia sẻ rằng: “Kỷ luật trong tiêu dùng chính là chiếc phanh giúp bạn kiểm soát dòng tiền cá nhân”.

Tìm thêm nguồn thu nhập phụ

Nếu chi tiêu đã cắt giảm tối đa mà vẫn không thể tiết kiệm, bạn cần xem xét đến việc tăng thu nhập:

Làm thêm online: Viết blog, chạy xe công nghệ, dịch thuật, bán hàng online…
Chia sẻ kỹ năng: Nếu bạn giỏi nấu ăn, sửa điện thoại, dạy học – đừng ngại kiếm thêm từ đó.
Đầu tư thời gian vào học hỏi: Để có thể làm nghề tay trái hoặc nâng cao kỹ năng nghề nghiệp hiện tại.

Theo Lê Anh Phước, người thu nhập thấp cần chuyển tư duy từ “tiết kiệm vì thiếu” sang “kiếm thêm để tiết kiệm nhiều hơn”.

Tạo quỹ khẩn cấp – Dù chỉ là một ít

Quỹ khẩn cấp không chỉ dành cho người giàu. Ngay cả với mức thu nhập thấp, bạn vẫn cần có khoản dự phòng để tránh rơi vào khủng hoảng tài chính khi gặp sự cố bất ngờ như mất việc, bệnh tật, hỏng xe…

Bắt đầu nhỏ: Mỗi tháng 100.000 – 200.000 VNĐ là đủ để khởi đầu.
Gửi vào tài khoản riêng, tránh rút tiền không cần thiết.
Chỉ sử dụng khi thật sự cấp bách.

Lê Anh Phước nhấn mạnh: “Một khoản nhỏ cho tình huống bất ngờ đôi khi có thể cứu bạn khỏi một vòng xoáy nợ nần”.

Hạn chế nợ và sử dụng thẻ tín dụng thông minh

Nợ tiêu dùng là “kẻ thù” của tiết kiệm, đặc biệt khi lãi suất cao. Với người thu nhập thấp, cần đặc biệt tránh:

Mua hàng trả góp không cần thiết
Dùng thẻ tín dụng để chi tiêu vượt khả năng trả

Nếu đang có nợ, ưu tiên trả nợ càng sớm càng tốt. Theo Lê Anh Phước, việc thanh toán nợ là một dạng tiết kiệm gián tiếp – bởi bạn đang tiết kiệm số tiền phải trả lãi trong tương lai.

Sống tối giản – Hạnh phúc không phụ thuộc vào vật chất

Tiết kiệm sẽ dễ dàng hơn khi bạn hiểu rằng hạnh phúc không nằm ở số lượng đồ vật bạn sở hữu, mà nằm ở chất lượng cuộc sống:

Sống đơn giản, ăn uống lành mạnh, tránh tiêu xài phô trương
Ưu tiên trải nghiệm hơn vật chất
Thực hành lối sống xanh – ít tiêu, ít phí phạm

Lê Anh Phước thường xuyên đề cập đến triết lý “ít nhưng đủ” – chìa khóa để sống thoải mái ngay cả khi thu nhập còn khiêm tốn.

Tận dụng công cụ hỗ trợ tài chính cá nhân

Với sự phát triển của công nghệ, bạn có thể sử dụng các app tài chính để hỗ trợ kiểm soát chi tiêu và tiết kiệm:

Money Lover, Sổ Thu Chi MISA, PocketGuard…
Đặt mục tiêu tiết kiệm tự động
Theo dõi dòng tiền theo tuần/tháng

Lê Anh Phước gợi ý rằng người thu nhập thấp nên tận dụng công nghệ như một “trợ lý tài chính cá nhân” giúp bạn đi đúng hướng.

Tiết kiệm khi thu nhập thấp là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì, ý chí và kỷ luật. Điều quan trọng không phải là bạn bắt đầu với bao nhiêu, mà là bạn có bắt đầu hay không. Dù chỉ với vài chục nghìn mỗi tháng, bạn vẫn có thể xây dựng được nền móng tài chính vững chắc nếu bạn biết cách kiểm soát và sử dụng tiền một cách khôn ngoan.

Như lời của Lê Anh Phước: “Thu nhập thấp không phải là rào cản để bạn sống ổn định, điều quan trọng là bạn có kế hoạch tài chính hay không. Tiền ít vẫn có thể tiết kiệm, nếu bạn bắt đầu ngay hôm nay”.